Welkom bij de webtool 'Kosten en baten van zon-toepassingen'.
Met deze tool kunt u de private en maatschappelijke kosten en baten uitrekenen van zontoepassingen naar keuze. Zonneparken, zon op water, en zon op dak kunnen worden doorgerekend. Deze berekeningen worden gedaan aan de hand van een methode om gestandaardiseerde kosten van één kilowattuur (kWh) zonproductie ('levelised cost of energy'). In deze methode worden alle kosten over de levensduur meegenomen, en uitgedrukt per te leveren kWh. Maatschappelijke baten zoals reductie van CO2 en luchtverontreinigende stoffen worden meegenomen als besparingen op kWh-kosten, terwijl kosten van ruimtelijke inpassing, visuele hinder en vergroten van capaciteit van elektriciteitsnetten als extra kosten zijn meegenomen in de kWh-prijs. Op deze manier presenteert de tool een beeld van de ‘maatschappelijke kostprijs’ van deze zontoepassingen . Hiermee kunnen de kosten van verschillende zontoepassingen worden vergeleken of kunnen verschillende zonlocaties worden vergeleken binnen één zontoepassing op de laagste kosten.
Voor zonneparken kunnen verschillende varianten (flexopties) worden doorgerekend die de belasting van het net beperken:
In de maatschappelijke kWh-prijs nemen we in alle toepassingen CO2- en luchtkwaliteitsbaten mee. Deze ontstaan door het feit dat elektriciteit uit zon, schoner is dan elektriciteit geproduceerd met fossiele brandstoffen. Door zonne-energie in te zetten, hoeven minder fossiele brandstoffen worden verbrand. Daarnaast nemen we voor zon op land en zon op water ook de visuele beleving mee als maatschappelijke kost: door een zonnepark te plaatsen, kan men visuele ‘hinder’ beleven. Uit de literatuur volgt dat een zonnepark leidt tot een daling van de woningwaarde in de omgeving. Ook deze verwerken we in de kWh-prijs. Voor zon op land worden verder nog eventuele stikstofbaten meegerekend (ontstaan door een park te bouwen op voormalige grond voor intensieve veehouderij), en eventuele voorkomen netverzwaringskosten door het plaatsen van een batterij.
Ter waarschuwing geven we mee dat deze tool niet de ‘volledige waarheid’ omvat. Niet alle mogelijke effecten zullen gevat zijn in deze rekentool. Wat bijvoorbeeld niet in de huidige applicatie kan worden opgenomen zijn locatiespecifieke effecten, zoals het leveren van stroom aan industriegebieden, effecten op specifieke netgebieden (bijv. met veel of weinig congestie) of andere combinatie-opgaven. We beperken ons in deze tool tot zon-PV projecten zonder multifunctioneel ruimtegebruik. Effecten van het combineren van zon-PV met andere economische activiteiten kunnen daarom niet worden meegenomen. Daarnaast treden er mogelijk keteneffecten bij zon-pv systemen op het gebied van biodiversiteit, mensenrechten en emissies op. Deze maatschappelijke kosten in de keten worden niet in de huidige tool meegenomen.
Voor meer achtergrondinformatie over de berekeningsmethodiek, de bepaling van de standaardwaarden en de methodiek achter de maatschappelijke effecten verwijzen we naar de publicaties van CE Delft (CE Delft, 2020 en CE Delft, 2022).
Ga naar invoerHieronder kunt u de zontoepassing(en) selecteren die u wilt doorrekenen en/of met elkaar vergelijken. De invoervelden komen daaronder tevoorschijn. Klik daarna onderaan op 'berekenen' om de resultaten te zien. Om de invoervelden terug te zetten naar de standaardwaarden, kunt u de pagina vernieuwen.
Hieronder vindt u de resultaten van de geselecteerde zon-toepassingen. In de tabel staat het totaal resultaat, namelijk de 'Levelised Cost of Energy'. Dit zijn alle kosten en baten, verdisconteerd over de levensduur, per geleverde kWh. In de figuur vindt u de uitgesplitste resultaten naar type kost en baat.
De resultaten hieronder zijn niet uitputtend, en kunnen dan ook niet worden geïnterpreteerd als de ‘volledige waarheid’. Er kunnen onder andere ook effecten optreden op het gebied van biodiversiteit: door zonnepanelen te plaatsen kan ofwel de soortenrijkdom dalen (voornamelijk bij intensief ruimtegebruik) ofwel de soortenrijkdom toenemen bij aandacht voor biodiversiteit. Er is echter te weinig onderzoek beschikbaar om een kwantitatieve inschatting te maken van de positieve/negatieve effecten van een zon-PV project op de biodiversiteit. Andere effecten die kunnen optreden, maar die niet in deze tool zijn gekwantificeerd, zijn de emissies die ontstaan bij de productie van zonnepanelen, en effecten die te maken hebben met mensenrechten.